TA NEA Newspaper – Wandering without purpose
There are moments where music is defined literally by two fingers on the piano and the slightest vocal sound, yet it is enough for us to capture the sentimental field of Winterreise.
Christos Kechris
Ας περιπλανηθούμε ασκόπως
Ρεπορτάζ: Ζωή Λιάκα
Τι συμβαίνει όταν ο Φραντς Σούμπερτ εμπνέεται από την ποίηση του Γερμανού Βίλχελμ Μίλερ «Ταξίδι στον χειμώνα», που με τη σειρά του εμπνέεται από τα αδιέξοδα, τους φόβους, την απογοήτευση και την ανθρώπινη μοναξιά; Τίποτε λιγότερο και τίποτε περισσότερα από ένα αριστούργημα, που τιτλοφορείται έκτοτε «Χειμωνιάτικο ταξίδι». Η σειρά των διάσημων πλέον λίντερ, ένα ορόσημο της ρομαντικής περιόδου, γνώρισε πλήθος διαφορετικών εκδοχών στη διεθνή δισκογραφία, από κλασική έως αβάν γκαρντ τζαζ.
Ο σκηνοθέτης Θέμελης Γλυνάτσης, με προσωπικό ενδιαφέρον για την εποχή του ρομαντισμού, δεν Θα μπορούσε να μείνει αδιάφορος και έτσι η ομότιτλη παράσταση παίζεται ήδη στη σκηνή της οδού Φρυνίχου. «Ίσως ο ρομαντισμός ασκεί τόση γοητεία πάνω μου διότι είναι το μοναδικό σύγχρονο ρεύμα και προσφέρει την απόλυτη ελευθερία έκφρασης». Τονίζει πάντως ότι το κείμενο αποκομμένο από τη μουσική — ή αντίστροφα — δεν θα μπορούσε να σταθεί. «Το έργο αυτό είναι σημαντικό επειδή είναι συγκλονιστικά όμορφο. Μιλάμε για μια δομή στη μουσική παράδοση όπου ο λόγος και η μελωδία ισορροπούν και αλληλοσυμπληρώνονται. Από ένα σημείο και μετά δεν γίνεται να τα χωρίσεις».
Υπάρχει και η «φιλελληνική» λεπτομέρεια πίσω από αυτόν τον κύκλο τραγουδιών που έγιναν σύμβολο της ερωτικής απογοήτευσης και της θλίψης. Πρώτες ύλες ήταν τα 24 ποιήματα που έγραψε ο φιλέλληνας Μίλερ, ο οποίος ήδη το 1824 είχε εκδώσει μία συλλογή με τίτλο «Τα νεώτατα άσματα των Ελλήνων» στα οποία συνδέει την ελευθερία με την Ελλάδα και τον κόσμο. Ο αυστριακός συνθέτης, με τη σειρά του, φορτισμένος από τα εσωτερικά του αδιέξοδα αλλάζει τη σειρά των ποιημάτων για να αφαιρέσει τελικά την αισιοδοξία και την ελπίδα.
Ο περιπλανώμενος ήρωας
Κάπως έτσι μετατράπηκαν σε έναν δραματικό μονόλογο τον οποίο ο Θέμελης Γλυνάτσης εικονοποίησε με τnν πιανιστική συνοδεία του Μιχάλη Παπαπέτρου, του τενόρου Χρήστου Κεχρή και του σκηνικού alter ego του Θανάση Δόβρη. Οι δυο τους αποτελούν ή αλληλοσυμπληρώνουν τον περιπλανώμενο ήρωα. «Επ’ ουδενί προσπαθήσαμε να κάνουμε όπερα βασισμένη στο έργο τον Σούμπερτ, ούτε βέβαια επιβάλαμε καμία αφήγηση. Το έργο μιλάει για την περιπλάνηση ενός ερωτευμένου απογοητευμένου. Όμως ο έρωτας εδώ είναι απλώς η αφορμή για να φωτιστεί η εσωτερική περιπλάνηση».
Η πρώτη εικόνα της παράστασης έρχεται με μια βιντεοπροβολή. Ένας άνθρωπος πάνω στο κρεβάτι ο οποίος ξυπνάει, ντύνεται, βγαίνει από το δωμάτιό του, περπατάει και ξαναμπαίνει. Πηγαίνει στο μετρό, περιπλανιέται στην πόλη χωρίς στόχο. «Και αυτό έχει μια ποίηση» λέει ο σκηνοθέτης. Και συνεχίζει: «Αυτό το έχουμε ξεχάσει επειδή πάντα υπάρχουν χρονικά όρια μέσα στα οποία πρέπει να προλάβουμε αυτά που έχουμε σχεδιάσει. Ας μην έχουμε στόχο μία ημέρα. Ας περιπλανηθούμε ασκόπως».
Αυτή η αλληγορική περιπλάνηση στο δύσβατο χειμωνιάτικο τοπίο φέρνει στο φως, όπως λέει ο Χρήστος Κεχρής, την ακραία απλότητα. «Υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες η μουσική οριοθετείται από δύο δάχτυλα στο πιάνο και μισή νότα στη φωνή. Όμως είναι αρκετά για να αποτυπώσουν το συναισθηματικό πεδίο του έργου». Ο πιανίστας Μιχάλης Παπαπέτρου συμπληρώνει ότι πρόκειται για ένα έργο η ποίηση του οποίου αποθεώνει πολύ μικρά πράγματα. «Το στοίχημά μας είναι να καταφέρουμε να συνταξιδέψουμε με το κοινό. Κάνουμε τέχνη για να μοιραζόμαστε αυτά που παίρνουμε και αισθανόμαστε με το κοινό».
Source: Ta Nea Newspaper
17/11/2015
Share Post
