Τραγούδια για την ενοχή και την εξιλέωη

Τα Νέα, της Ζωής Λιάκα
29 Σεπτέμβριος 2023

Τραγούδια για την ενοχή και την εξιλέωη

Ο κύκλος Νταν περιλαμβάνει τραγούδια βίαια, απελπισμένα, βασανιστικά που συνάδουν με την ποιητική ορμή του αναγεννησιακού ποιητή, ενώ τα πιο ώριμα τραγούδια βασισμένα στον Μπλέικ είναι πιο λιτά, πιο στιβαρά και σίγουρα πιο πειραματικά

Τραγούδια για την ενοχή και την εξιλέωη

Mετά τον «Κυανοπώγωνα» του Μπάρτοκ που παρουσιάστηκε στην κεντρική σκηνή της ΕΛΣ, ο Θέμελης Γλυνάτσης είχε την ανάγκη να κάνει κάτι πιο μικρό, με λίγους ανθρώπους. Μια τέτοια προοπτική υποστηρίζει ότι έχει μια ελευθερία, επιτρέπει περισσότερους πειραματισμούς, προτείνει μια συνθήκη για μια πιθανή ερμηνεία των συγκεκριμένων έργων. «Ήταν επίσης μια ευκαιρία να ξαναβρεθώ με αγαπημένους συνεργάτες, να δουλέψω για πρώτη φορά με τον Δημήτρη Πλατανιά και να ξαναδουλέψω με τον Χρήστο Κεχρή και τη Σοφία Ταμβακοπούλου. Αλλά η βασική προϋπόθεση ήταν η εγγύτητα, η οικειότητα και η μικρή κλίμακα». Αυτή ήταν η διαδρομή για τη δημιουργία της παράστασης «This is Britten» στην οποία παραδέχεται ότι υπάρχει μια διάθεση σύστασης του Μπέντζαμιν Μπρίτεν. «Δυστυχώς η μουσική του Μπέντζαμιν Μπρίτεν δεν είναι ευρέως γνωστή στην Ελλάδα, γεγονός άδικο, καθότι δικαίως θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες του 20ού αιώνα, με μια μεγάλη και ποικιλόμορφη εργογραφία και καθοριστική συμβολή στην εξέλιξη της όπερας στον 20ό αιώνα. Σίγουρα θέλω να συστήσω το έργο του Μπρίτον στους ανθρώπους που δεν τον γνωρίζουν και εύχομαι να σταθεί η συγκεκριμένη εκδήλωση μια ευκαιρία πιο θερμής ενασχόλησης με το έργο του». Το εγχείρημα του Θέμελη Γλυνάτση στηρίζεται σε δύο εμβληματικούς κύκλους τραγουδιών του Μπέντζαμιν Μπρίτεν πάνω σε ποιήματα των Ουίλιαμ Μπλέικ και Τζον Νταν. Πώς συνομιλεί η δημιουργία του Μπέντζαμιν Μπρίτεν με εκείνη των Ουίλιαμ Μπλέικ και Τζον Νταν; «Ο Μπρίτεν ήταν κατεξοχήν συνθέτης που ασχολήθηκε πολύ με τη λογοτεχνία - οι περισσότερες όπερές του βασίζονται σε πασίγνωστα λογοτεχνικά έργα, όπως και οι κύκλοι τραγουδιών του. Ήταν ιδιαιτέρως επιλεκτικός στις λογοτεχνικές του προτιμήσεις και εξαιρετικά διαυγής στη χρήση των λογοτεχνικών έργων ως πρώτη ύλη για τις συνθέσεις του. Πέραν της ιδιοφυούς χρήσης της αγγλικής (αλλά και όχι μόνο) γλώσσας στα τραγούδια και τις όπερές του, ο Μπρίτεν είχε μια σπάνια ικανότητα καθοριστικής αποτύπωσης της δόνησης των κειμένων στο μουσικό του ύφος. Έτσι, ο κύκλος Νταν περιλαμβάνει τραγούδια βίαια, απελπισμένα, βασανιστικά που συνάδουν με την ποιητική ορμή του αναγεννησιακού ποιητή, ενώ τα πιο ώριμα τραγούδια βασισμένα στον Μπλέικ είναι πιο λιτά, πιο στιβαρά και σίγουρα πιο πειραματικά». Σε αυτό το σημείο εξηγεί ότι ο συνδυασμός των δυο κύκλων όχι μόνο προσφέρει μια ενδιαφέρουσα οπτική στην εξέλιξη του ύφους του Μπρίτον, αλλά φέρνει στο προσκή νιο και μοτίβα που απασχολούσαν τον συνθέτη σε όλη του την καριέρα, όπως η ενοχή, η θρησκεία, η τιμωρία και η εξιλέωση. Αυτά συνιστούν και τη ραχοκοκαλιά της παράστασης.

Θέμελης Γλυνάτσης, Χρήστος Κεχρής, Δημήτρης Πλατανιάς και Σοφία Ταμβακοπούλου στις πρόβες

Ο ακροατής μεταλλάσσεται

Μιλώντας για τη σημερινή αξία των έργων, ο Θ. Γλυνάτσης λέει πως είναι η ίδια που είχαν και όταν πρωτοπαρουσιάστηκαν: «Ο συνδυασμός μιας τολμηρής μουσικής γλώσσας με τον πύρινο λόγο των δυο τόσο διαφορετικών μεταξύ τους ποιητών φέρνει τον ακροατή σχεδόν σε δύσκολη θέση: τα συναισθήματα αντιφάσκουν, μεταβάλλονται, αναιρούνται και ξαναγεννιούνται ως άλλα. Κατά μια έννοια, ο ακροατής μεταλλάσσεται και αυτός μέσα από αυτό το καλειδοσκόπιο εικόνων, ήχων, συναισθημάτων και εννοιών». Σημαντικό ρόλο σε αυτή την παράσταση έχουν τα βίντεο που δημιούργησε μαζί με τους Χρυσούλα Κοροβέση και Μάριο Γαμπιεράκη. «Είναι σαν προσωπικά μου "οράματα", που ο Μάριος και η Χρυσούλα συνέλεξαν, αναδιατύπωσαν, βελτίωσαν και εξέλιξαν σε ένα ενιαίο, συνεπές και έντονο εικαστικό περι βάλλον που πατάει πάνω στην αρχιτεκτονική της βιβλιοθήκης και τη μεταμορφώνει σε πάμπολλα τοπία που αντιδρούν με βάση τη μουσική, τις φωνές, την ποίηση».

Πηγή: www.tanea.gr


Πληροφορίες

Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου, 21:00

Χώρος υποδοχής Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος
Κέντρο Πολιτισμού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ